vitamintot.com/10.03.2023
RỐI LOẠN ĂN UỐNG LÀ GÌ
Rối loạn ăn uống là gì?
Rối loạn ăn uống là một căn bệnh khiến mọi người ăn quá nhiều, bỏ đói bản thân hoặc áp dụng các hành vi không lành mạnh khác xung quanh thực phẩm và trọng lượng cơ thể. Những rối loạn này – ăn uống vô độ, chán ăn tâm thần và chứng cuồng ăn – không chỉ đơn giản là những thói quen xấu. Chúng can thiệp vào cuộc sống hàng ngày và nếu không được điều trị thích hợp, chúng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Rối loạn ăn uống vô độ là gì?
Các đợt ăn quá nhiều là dấu hiệu đặc trưng của căn bệnh này, đây là chứng rối loạn ăn uống phổ biến nhất. Những người đấu tranh với nó thường thừa cân hoặc béo phì – nam hay nữ. Trái ngược với chứng cuồng ăn, căn bệnh này không khiến người ta phải thanh lọc (nôn), nhịn ăn hoặc tập thể dục quá sức. Nó có thể phát triển ở mọi lứa tuổi nhưng thường được chẩn đoán ở tuổi trung niên. Nó có thể dẫn đến bệnh tiểu đường loại 2, huyết áp cao và bệnh tim.
Triệu chứng ăn vô độ
Nhiều người trong chúng ta thỉnh thoảng ăn quá nhiều; ăn uống vô độ là khác nhau. Mọi người mô tả cảm giác mất kiểm soát khi họ ăn quá nhiều. Họ có thể ăn nhanh hơn bình thường trong một cuộc chè chén say sưa. Họ có thể ăn cho đến khi no nê hoặc ăn vô độ khi không đói. Nhiều người mắc chứng rối loạn ăn uống vô độ nói rằng căng thẳng, lo lắng, trầm cảm hoặc buồn chán có thể gây ra chứng cuồng ăn.
Triệu chứng ăn uống vô độ: Cảm giác tội lỗi
Người mắc chứng rối loạn ăn uống vô độ thường cảm thấy tội lỗi, xấu hổ hoặc chán nản sau một cuộc ăn uống vô độ. Điều này có thể dẫn đến một vòng luẩn quẩn trong đó việc chè chén say sưa gây ra cảm xúc đau khổ, và sau đó, sự đau khổ về mặt cảm xúc lại gây ra nhiều cuộc chè chén say sưa hơn. Cảm giác tội lỗi và xấu hổ khiến nhiều người mắc chứng rối loạn ăn uống vô độ che giấu hành vi, điều này có thể khiến việc chẩn đoán khó khăn hơn.
Triệu chứng ăn uống vô độ: Thay đổi cân nặng
Không có gì lạ khi một người mắc chứng rối loạn ăn uống vô độ có cân nặng dao động do cố gắng ăn kiêng giữa các đợt ăn uống vô độ. Nhưng cho đến khi hành vi ăn uống vô độ được kiểm soát, nỗ lực giảm cân khó có thể thành công trong thời gian dài.
Chẩn đoán chứng rối loạn ăn uống vô độ
Hầu hết những người ăn vô độ che giấu việc ăn quá nhiều của họ, ngay cả với các thành viên thân thiết trong gia đình, vì vậy việc chẩn đoán có thể khó khăn. Một dấu hiệu là tiền sử chè chén say sưa ít nhất một lần mỗi tuần trong 3 tháng qua. Chẩn đoán cũng có thể bao gồm khám sức khỏe và thảo luận về cách ăn uống, tiền sử bệnh và tiền sử gia đình.
Điều trị chứng rối loạn ăn uống vô độ
Điều trị thành công có thể đến từ sự kết hợp của các phương pháp. Nói chuyện với một nhà trị liệu – đặc biệt là liệu pháp hành vi nhận thức – có thể giúp thay đổi thói quen ăn uống và lối suy nghĩ không lành mạnh. Giáo dục dinh dưỡng, tư vấn gia đình và các nhóm hỗ trợ có thể giúp đỡ thêm. Các chương trình giảm cân cũng có thể giúp kiểm soát lâu dài việc ăn uống vô độ. Nếu trầm cảm là một vấn đề, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống trầm cảm.
Biếng ăn là gì?
Những người mắc chứng chán ăn tâm thần phát triển một nỗi sợ hãi phi lý về việc tăng cân, điều này có thể khiến họ trở nên gầy gò một cách nguy hiểm. Nó phổ biến hơn ở phụ nữ và trẻ em gái, nhưng nó cũng ảnh hưởng đến nam giới và nam giới. Nó có thể bắt đầu sau một sự thay đổi trong cuộc sống, một sự kiện đau thương hoặc mong muốn trở nên xuất sắc trong các môn thể thao như thể dục dụng cụ hoặc chạy việt dã. Chán ăn là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nhưng với sự hỗ trợ và phương pháp điều trị phù hợp, mọi người có thể và sẽ khá hơn.
Triệu chứng biếng ăn: Sụt cân nhanh chóng
Những người mắc chứng chán ăn tìm mọi cách để giảm cân. Bên cạnh việc ăn quá ít thức ăn, họ có thể bắt buộc phải tập thể dục hoặc uống thuốc giảm cân. Uống thuốc để đi tiểu (thuốc lợi tiểu) hoặc đi tiêu (thuốc nhuận tràng) là những chiến lược không lành mạnh khác để giảm cân. Mọi người có thể tiếp tục thua cuộc, bất chấp các triệu chứng đói khát — và giấu thân hình gầy guộc trong bộ quần áo rộng thùng thình.
Triệu chứng chán ăn: Nỗi ám ảnh về thức ăn
Thức ăn trở thành nỗi ám ảnh ở trẻ biếng ăn. Mọi người có thể ăn rất ít, nhưng nghĩ về thức ăn liên tục. Họ có thể chia khẩu phần thức ăn của mình một cách cẩn thận, ăn một lượng rất nhỏ thức ăn bị hạn chế, đếm lượng calo hoặc cân thức ăn trước khi ăn. Những người mắc bệnh này có thể chỉ cần di chuyển thức ăn xung quanh đĩa mà không thực sự ăn bất cứ thứ gì.
Triệu chứng chán ăn: Hình ảnh cơ thể sai
Mặc dù những người mắc chứng chán ăn có thể gầy đến mức nguy hiểm, nhưng họ vẫn thấy mình béo. Họ thường cực kỳ chỉ trích bản thân. Chán ăn một phần có thể phát triển từ chủ nghĩa hoàn hảo. Nhưng nỗ lực để đạt được một cơ thể “hoàn hảo” vượt khỏi tầm kiểm soát cho đến khi nó trở nên không lành mạnh và thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Chán ăn: Các triệu chứng khác
Các triệu chứng thực thể của chứng chán ăn có thể bao gồm:
Tóc và móng giòn
vàng da
Mọc lông mịn trên khắp cơ thể
nhạy cảm lạnh
Táo bón
Phản ứng chậm hoặc thờ ơ
Mất kinh nguyệt
Các vấn đề lâu dài có thể bao gồm thiếu máu, loãng xương, tổn thương tim, suy nội tạng và tử vong.
Chẩn đoán chứng biếng ăn
Bởi vì chán ăn có thể đe dọa tính mạng, điều quan trọng là phải được chẩn đoán càng sớm càng tốt. Nói chung, chẩn đoán chán ăn có thể được thực hiện nếu một người thấp hơn 85% so với mức được coi là cân nặng bình thường, nếu họ tỏ ra sợ tăng cân dữ dội và có hình ảnh cơ thể rất méo mó. Bác sĩ có thể tiến hành các xét nghiệm để loại trừ các bệnh khác trước khi xác nhận chẩn đoán chứng chán ăn.
Dấu hiệu cảnh báo tự tử
Những người mắc chứng chán ăn cũng có thể đang phải vật lộn với chứng trầm cảm, lo lắng hoặc lạm dụng chất kích thích – và có thể nghĩ đến việc tự tử. Nếu bạn đang có ý định tự tử hoặc lo lắng cho người thân, đừng chờ đợi. Gọi 911, hoặc đường dây nóng tự sát quốc gia: 800-273-TALK (800-273-8255). Các dấu hiệu cảnh báo bao gồm nói về cái chết hoặc tự tử, rút lui khỏi bạn bè hoặc người thân hoặc tham gia vào hành vi nguy hiểm.
Điều trị chứng biếng ăn: Nhập viện
Những người có biến chứng sức khỏe nghiêm trọng, nhẹ cân đến mức nguy hiểm hoặc có ý nghĩ tự làm hại mình có thể cần phải nằm viện. Thời gian nằm viện thường ngắn. Các chương trình dành cho bệnh nhân ngoại trú là phổ biến, với những người đến các cuộc hẹn vào ban ngày và ở nhà vào ban đêm. Cách tiếp cận này thường ít gây ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của một người.
Điều trị chứng biếng ăn: Trị liệu
Điều trị chứng biếng ăn có ba mục tiêu: phục hồi cân nặng khỏe mạnh, điều trị mọi vấn đề tâm lý và giảm những suy nghĩ và hành động không lành mạnh có thể dẫn đến tái phát. Liệu pháp gia đình bao gồm cha mẹ rất hữu ích cho trẻ em và thanh thiếu niên mắc chứng biếng ăn. Điều trị chứng chán ăn ở người lớn phức tạp hơn; điều trị có thể được kết hợp với phương pháp điều trị bổ sung. Với mọi cách tiếp cận, tư vấn thực phẩm và dinh dưỡng là chìa khóa.
Điều trị biếng ăn: Thuốc
Thuốc chống trầm cảm và các loại thuốc khác thường được kê đơn để điều trị các vấn đề tâm trạng tiềm ẩn ở những người mắc chứng chán ăn. Kết quả rất khác nhau: Một số người khỏi bệnh khi dùng thuốc, trong khi những người khác vẫn có thể tái phát. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng một phương pháp kết hợp – thuốc và liệu pháp – hoạt động tốt hơn so với một phương pháp điều trị đơn lẻ.
Bulimia là gì?
Ăn vô độ và thanh trừng là dấu hiệu của chứng cuồng ăn. Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể mắc chứng cuồng ăn bất cứ lúc nào, nhưng 85% đến 90% người mắc chứng cuồng ăn là nữ và chứng bệnh này thường xảy ra ở lứa tuổi thanh thiếu niên và thanh niên. Các yếu tố đóng một vai trò bao gồm các sự kiện căng thẳng trong cuộc sống, sinh học, văn hóa và thói quen trong gia đình, và áp lực xã hội để trở nên mỏng manh. Tin tốt: Bulimia không phải là bản án chung thân. Điều trị có thể ngăn chặn chu kỳ say sưa và thanh lọc.
Triệu chứng Bulimia: Ăn và thanh lọc
Một người mắc chứng cuồng ăn ăn một lượng lớn thức ăn rất nhanh và sau đó bù lại bằng cách nôn mửa, uống thuốc để đi tiêu (thuốc nhuận tràng) hoặc tập thể dục quá mức. Say sưa và thanh trừng có thể xảy ra vài lần một tuần hoặc nhiều lần trong một ngày. Mọi người nói rằng họ cảm thấy mất kiểm soát khi chè chén say sưa và họ giữ bí mật điều đó vì xấu hổ.
Triệu chứng cuồng ăn: Nỗi ám ảnh về cân nặng
Không giống như chứng chán ăn, những người mắc chứng cuồng ăn thường có cân nặng bình thường hoặc chỉ hơi thừa cân. Nhưng họ vô cùng sợ tăng cân. Trong sự kìm kẹp của bệnh tật, những người có trọng lượng và kích thước cơ thể bình thường có thể tin rằng họ thực sự béo khủng khiếp, được gọi là hình ảnh cơ thể bị bóp méo. Nỗ lực giảm cân cũng có thể khiến mọi người lạm dụng thuốc giảm cân.
Triệu chứng cuồng ăn: Trầm cảm
Bulimia không chỉ là một vấn đề với thức ăn. Đối với nhiều người, chu kỳ ăn uống vô độ và thanh lọc là một nỗ lực để kiểm soát cảm xúc tiêu cực. Những người mắc chứng cuồng ăn thường phải vật lộn với chứng trầm cảm, lo lắng hoặc lạm dụng chất kích thích. Người mắc chứng cuồng ăn có thể ủ rũ hoặc cáu kỉnh và có thể rút lui khỏi bạn bè và gia đình.
Bulimia: Các triệu chứng khác
Các tác động vật lý của chứng cuồng ăn có thể bao gồm:
Viêm họng mãn tính
Mòn men răng
Sưng tuyến nước bọt ở má
Ợ nóng
Táo bón và các vấn đề tiêu hóa khác
mất nước
Kinh nguyệt không đều
Mất cân bằng khoáng chất trong máu (chất điện giải)
Mất cân bằng điện giải có thể dẫn đến các vấn đề về tim.
Chẩn đoán chứng cuồng ăn
Để chẩn đoán chứng cuồng ăn, bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử ăn uống vô độ và thanh trừng. Nhiều người phủ nhận và che giấu những hành vi này, điều này có thể gây khó khăn cho việc chẩn đoán và điều trị thích hợp. Nếu bạn nghi ngờ chứng cuồng ăn, hãy nói chuyện với chuyên gia chăm sóc sức khỏe. Một người được điều trị chứng cuồng ăn càng sớm thì càng có nhiều khả năng hồi phục hoàn toàn.
Nói chuyện và hỗ trợ
Nếu bạn nghĩ rằng một người thân yêu đang phải vật lộn với chứng rối loạn ăn uống, đừng ngần ngại nói về điều đó. Hãy bày tỏ mối quan tâm của bạn một cách tôn trọng, tránh cảm giác tội lỗi hoặc đổ lỗi. Tập trung vào những hành vi cụ thể khiến bạn lo lắng và khuyến khích người đó tìm sự giúp đỡ. Mặc dù bạn không thể ép buộc một người thay đổi, nhưng bạn có thể cho họ biết rằng họ có sự hỗ trợ của bạn.
Điều trị chứng cuồng ăn
Điều trị chứng cuồng ăn thành công nhất khi kết hợp các liệu pháp phù hợp với từng cá nhân. Tư vấn và trị liệu dinh dưỡng có thể giúp người đó thiết lập thói quen ăn uống lành mạnh và phát triển mối quan hệ tốt hơn với thực phẩm và việc ăn uống. Fluoxetine được FDA chấp thuận để điều trị các triệu chứng của chứng cuồng ăn. Một số thuốc chống trầm cảm khác ảnh hưởng đến serotonin hóa học, chẳng hạn như sertraline, cũng cho thấy giá trị trong điều trị chứng cuồng ăn.